Megapixel là gì? MP ảnh hưởng gì đến chất lượng ảnh

Megapixel là gì?

Megapixel (viết tắt là MP) là một đơn vị dùng để đo độ phân giải của hình ảnh kỹ thuật số, đặc biệt thường dùng khi nói đến camera, máy ảnh và các thiết bị ghi hình. 1 megapixel tương đương với 1 triệu điểm ảnh (pixels). Các điểm ảnh này là những đơn vị nhỏ nhất tạo nên một bức ảnh kỹ thuật số. Càng có nhiều điểm ảnh, thì ảnh có thể chứa được nhiều chi tiết hơn.

Ví dụ một bức ảnh có độ phân giải 4000 x 3000 pixel tương đương với 12 triệu điểm ảnh, hay 12 megapixel. Điều này có nghĩa là bức ảnh đó được cấu thành từ 12 triệu điểm nhỏ, mỗi điểm mang một giá trị màu sắc riêng biệt.

Megapixel ảnh hưởng gì đến chất lượng hình ảnh?

Số lượng megapixel là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến độ chi tiết của hình ảnh. Về cơ bản, càng nhiều megapixel thì ảnh có thể có kích thước lớn hơn và giữ được chi tiết tốt hơn khi phóng to hoặc cắt xén. Điều này rất hữu ích nếu cần in ảnh khổ lớn hoặc chỉnh sửa hậu kỳ mà không làm mất quá nhiều chất lượng.

Tuy nhiên megapixel không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng ảnh. Ngoài số lượng điểm ảnh, chất lượng hình ảnh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.

• Kích thước cảm biến (sensor size) là một cảm biến lớn sẽ thu được nhiều ánh sáng hơn, từ đó cho ra ảnh sáng và rõ nét hơn.
• Chất lượng ống kính (lens), ống kính tốt giúp ánh sáng đi vào cảm biến chính xác hơn, giảm méo hình, tăng độ sắc nét.
• Xử lý hình ảnh (image processing), phần mềm xử lý ảnh trong máy ảnh hoặc điện thoại cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo màu sắc, giảm nhiễu, tăng chi tiết.

Đơn vị đo độ phân giải của camera

Độ phân giải camera thường được đo bằng megapixel (MP), thể hiện tổng số điểm ảnh mà cảm biến của camera có thể ghi nhận. Khi thấy một chiếc điện thoại được quảng cáo có "camera 64MP", có nghĩa là cảm biến của camera đó có khả năng chụp ảnh với khoảng 64 triệu điểm ảnh.

Ngoài MP, đôi khi người ta cũng dùng cách thể hiện độ phân giải theo tỷ lệ điểm ảnh chiều ngang và chiều dọc như: 1920 x 1080 (Full HD), 3840 x 2160 (4K),... nhưng đây là cách phổ biến hơn trong video thay vì ảnh tĩnh. Trong nhiếp ảnh, megapixel là đơn vị chuẩn dùng để đo độ phân giải.

Ý nghĩa của độ phân giải camera đối với ảnh chụp

Độ chi tiết của hình ảnh

Độ phân giải cao cho phép ghi lại nhiều chi tiết hơn trong ảnh. Mỗi megapixel tương đương với hàng triệu điểm ảnh, nên khi tổng số điểm ảnh tăng lên, hình ảnh sẽ trở nên sắc nét và rõ ràng hơn, đặc biệt là khi nhìn gần hoặc phóng to.

Khả năng in ảnh khổ lớn

Ảnh có độ phân giải cao sẽ phù hợp để in ra với kích thước lớn (như poster, ảnh triển lãm, pano,...). Khi in khổ lớn, ảnh có ít điểm ảnh sẽ bị mờ hoặc "vỡ hình", trong khi ảnh có nhiều megapixel vẫn giữ được độ nét.

Dễ dàng chỉnh sửa và cắt ảnh

Khi muốn cắt một phần nhỏ trong bức ảnh (crop) mà vẫn giữ được chất lượng cao, ảnh gốc cần có độ phân giải lớn. Điều này rất quan trọng trong nhiếp ảnh sản phẩm, thiên nhiên hoặc ảnh báo chí khi muốn nhấn mạnh vào một khu vực cụ thể.

Phù hợp với các nhu cầu chuyên nghiệp

Trong các lĩnh vực như nhiếp ảnh nghệ thuật, in ấn, truyền thông quảng cáo, hoặc phân tích hình ảnh, độ phân giải cao là yêu cầu cần thiết để đảm bảo chất lượng đầu ra đạt chuẩn.

Khả năng lưu trữ thông tin hình ảnh nhiều hơn

Ảnh có độ phân giải cao chứa nhiều dữ liệu hơn, không chỉ giúp tái hiện hình ảnh một cách chân thực mà còn hữu ích trong những ứng dụng công nghệ như nhận diện khuôn mặt, AI phân tích hình ảnh, hoặc thiết kế 3D.

Không phải lúc nào cũng cần độ phân giải quá cao

Trong nhiều trường hợp đời thường như chụp ảnh selfie, ảnh đăng mạng xã hội hay ảnh in cỡ nhỏ, độ phân giải từ 8MP đến 12MP đã đủ đáp ứng. Việc quá tập trung vào số megapixel mà bỏ qua các yếu tố như ánh sáng, bố cục hoặc cảm biến có thể không mang lại bức ảnh tốt hơn.

Điều gì xảy ra nếu có khối lượng Megapixel quá lớn?

• Gia tăng nhiễu trong điều kiện thiếu sáng do điểm ảnh nhỏ thu ít ánh sáng.
• Dung lượng file ảnh lớn, nhanh đầy bộ nhớ lưu trữ.
• Tốn tài nguyên xử lý và khó khăn khi chỉnh sửa, truyền tải.
• Không tận dụng hết độ phân giải khi chỉ dùng ảnh cho mạng xã hội.
• Gây áp lực cho phần cứng, dễ làm máy ảnh hoặc điện thoại chậm.
• Hiệu suất chụp liên tục giảm, dễ bị trễ khi lưu ảnh.

Trường hợp nào cần tới nhiều Megapixel?

• Nhiếp ảnh gia phong cảnh chuyên nghiệp cần ghi lại tối đa chi tiết của thiên nhiên hùng vĩ để có thể in ra những bức ảnh nghệ thuật khổ cực lớn treo tường hoặc triển lãm.
• Nhiếp ảnh kiến trúc và thương mại khi chụp các tòa nhà, sản phẩm quảng cáo, việc có nhiều Megapixel giúp hình ảnh giữ được sự sắc nét tuyệt đối, các đường thẳng không bị răng cưa khi phóng to, phục vụ cho việc in ấn trên catalogue, tạp chí hay biển quảng cáo lớn.
• Nhiếp ảnh động vật hoang dã khi không thể tiếp cận gần chủ thể, việc chụp ảnh ở độ phân giải siêu cao cho phép nhiếp ảnh gia có thể cắt cúp (crop) mạnh tay mà vẫn giữ được một bức ảnh đủ chi tiết, giống như có thêm một tầm zoom xa hơn.
• Lưu trữ và phục chế kỹ thuật số khi cần quét lại các tác phẩm nghệ thuật, tài liệu cổ hoặc phim ảnh cũ, việc sử dụng máy quét hoặc máy ảnh có độ phân giải cao nhất có thể sẽ giúp bảo tồn được tối đa chi tiết của bản gốc.

Megapixel là yếu tố quan trọng giúp xác định độ chi tiết của ảnh, nhưng không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng hình ảnh. Việc chọn camera phù hợp cần cân nhắc đến cảm biến, ống kính và nhu cầu sử dụng thực tế, thay vì chỉ chạy theo con số megapixel.