Tổng hợp những cách vào BIOS trên các dòng máy tính khác nhau

BIOS là gì?

BIOS (viết tắt của Basic Input/Output System) là một chương trình phần mềm được tích hợp sẵn trong một con chip trên bo mạch chủ của máy tính. Đây là thành phần cơ bản và quan trọng giúp máy tính khởi động và kết nối với các thiết bị phần cứng khác nhau trước khi hệ điều hành được tải lên.

BIOS thường được lưu trữ trong một chip ROM (Read-Only Memory) hoặc EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory) trên bo mạch chủ. Điều này giúp BIOS không bị mất dữ liệu ngay cả khi tắt nguồn máy tính.

Tầm quan trọng của BIOS

• Không có BIOS, máy tính không thể khởi động và vận hành bình thường.
• BIOS đảm bảo phần cứng hoạt động đúng cách và sẵn sàng cho hệ điều hành hoặc phần mềm sử dụng.
• Nhờ có BIOS người dùng có thể dễ dàng tinh chỉnh và kiểm soát các thành phần phần cứng.

Các chức năng cơ bản của BIOS

• POST: Nhiệm vụ kiểm tra. Đây là một loạt các quy trình và hệ thống kiểm tra xem máy tính và các thiết bị điện tử của nó có chạy hay không khi nó được bật hoặc khởi động lại.
• Chuỗi quy trình này dựa trên quá trình quét để xác minh phần cứng và đảm bảo rằng cả bộ xử lý và RAM và các thiết bị chính như bo mạch chủ và bộ nhớ chính xác và đã được bắt đầu mà không gặp sự cố.
• Bootstrap Loader: Giúp xác định đúng vị trí của hệ điều hành. Nếu như một hệ điều hành trên máy tính có khả năng được đặt thì BIOS này sẽ nhượng quyền điều khiển sang cho nó.
• Trình điều khiển BIOS: Đối với trình điều khiển BIOS, nó sẽ hỗ trợ cho máy tính kiểm soát được hoạt động cơ bản trên phần cứng máy tính.
• Thiết lập BIOS hoặc CMOS: Thông qua chương trình cấu hình sẽ hỗ trợ người dùng định cấu hình cài đặt cho phần cứng máy tính. Trong đó, gồm có cả quy trình cài đặt hệ thống như giờ, ngày và mật khẩu máy tính.

Tổng hợp những cách vào BIOS trên các dòng máy tính khác nhau

Tổng hợp phím tắt vào BIOS trên các dòng máy tính phổ biến

Cách vào BIOS bằng phím tắt

Bước 1: Truy cập vào BIOS trên máy tính

Nếu máy tính của bạn đang tắt, hãy nhấn nút nguồn để mở máy. Nếu máy tính của bạn đang mở, hãy tắt máy và nhấn nút nguồn để khởi động lại. Ngay sau khi máy tính vừa lên nguồn, bạn cần nhanh tay nhấn phím tắt như đã hướng dẫn ở trên. Qua đó, bạn sẽ truy cập vào Menu BIOS.

Bước 2: Điều chỉnh một số thiết lập trong menu BIOS 

Trong giao diện menu BIOS bạn có thể chỉnh 1 số thiết lập như thời gian hệ thống, thứ tự BOOT (áp dụng cho máy tính cho nhiều ổ đĩa), chuyển chế độ ổ cứng IDE sang AHCI để tăng tốc độ ổ cứng, chỉnh chế độ BOOT UEFI hay Legacy,..

Cách mở BIOS Windows 11 bằng Windows Terminal

Bước 1: Vào Start, mở Windows Terminal.

Bước 2: Nhập câu lệnh "shutdown /r /o /f /t 00" vào và bấm Enter.

Bước 3: Giao diện trang Choose an option> Vào mục Troubleshoot.

Bước 4: Sau đó, bấm chọn Advanced Options.

Bước 5: Bấm vào UEFI Firmware Settings.

Bước 6: Nhấn Restart để mở BIOS Windows 11.

Bước 7: Máy tính sẽ được khởi động lại và mở màn hình BIOS.

Một số tinh năng của BIOS

Thay đổi thứ tự Boot khi khởi động

Nếu bạn thường xuyên cài lại hệ điều hành Windows, chắc hẳn đã quen thuộc với việc thay đổi thứ tự khởi động (Boot Order). Điều này cho phép máy tính đọc dữ liệu từ USB hoặc đĩa CD/DVD trước khi khởi động từ ổ cứng.

• Một số dòng máy được cài đặt mặc định để ưu tiên Boot từ ổ cứng, do đó bạn cần điều chỉnh thứ tự Boot để ưu tiên đọc USB hoặc CD trước khi tiến hành cài Windows hay Ghost Windows.
• Tính năng này đặc biệt hữu ích khi bạn cần cài đặt lại hệ điều hành hoặc sử dụng các công cụ khôi phục từ USB hoặc CD. 

Theo dõi và kiểm tra nhiệt độ

BIOS cung cấp tính năng theo dõi nhiệt độ của hệ thống và kiểm tra tốc độ quay của quạt tản nhiệt.

• Mặc dù các phần mềm chuyên dụng hoặc các ứng dụng bên thứ ba có thể thay thế tính năng này, nhưng trong trường hợp máy tính không khởi động được hoặc tự động khởi động lại, BIOS sẽ là công cụ hữu ích để kiểm tra nhiệt độ và phát hiện lỗi phần cứng.
• Tính năng này giúp người dùng đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, tránh tình trạng quá nhiệt gây hư hại đến các linh kiện bên trong.

Ép xung (Overclocking)

Một tính năng mạnh mẽ khác của BIOS là hỗ trợ ép xung, nhưng chỉ khả dụng trên các dòng mainboard có hỗ trợ tính năng này.

• Ép xung cho phép bạn điều chỉnh nguồn điện, tăng xung nhịp của CPU, GPU hoặc RAM để cải thiện hiệu năng của hệ thống, đặc biệt phù hợp với các game thủ hoặc người dùng chuyên nghiệp.
• Tuy nhiên, việc ép xung cũng đi kèm với rủi ro, như làm tăng nhiệt độ hệ thống hoặc ảnh hưởng đến tuổi thọ của linh kiện. Vì vậy, nếu bạn muốn thử tính năng này, hãy tìm hiểu kỹ và thực hiện cẩn thận để tránh các sự cố không mong muốn.

Thông qua những cách vào BIOS trên các dòng máy tính khác nhau và một số tính năng quan trọng của BIOS mà 2handland vừa chia sẽ, hy vọng sẽ giúp bạn dễ dàng thao tác củng như tối ưu hóa thiết bị của mình. Đừng quên theo dõi 2handland để cập nhật thêm nhiều mẹo công nghệ hữu ích nhé.